Month: Δεκέμβριος 2009
όταν οι ανθρώπινες ιστορίες συναντιούνται…
.Ανθρώπων ιστορίες γραμμένες στο κούτελο, στα μάτια ,στο πιγούνι, στα χείλη .
Παγώνεις το χρόνο ,φυλακίζεις την στιγμή , όμως τούτες συνεχίζουν να κυλούν να ορμούν να παρασύρουν να χάνονται .
Φωτογραφίες στην σειρά, όμως πάντα οι ιστορίες χαλάνε τις γραμμές .
Οι χαρακίες στα πρόσωπα , ψάχνει η μιά την άλλη περνά στην διπλανή στην παραδιπλανή στην πρώτη την τελευταία .
Οι ιστορίες συναντιούνται ,οι άνθρωποι συναντιούνται … ξεπαγώνουν το χρόνο λευτερώνουν την στιγμή .
Έφυγε το Βίντεο!
εξαιρετική η δουλειά που κάνει ο StathisZ
λέξεις ,γέννημα θρέμα των ταρσανάδων και των θαλασσών
της Στέφης Αρέλη
Οι ταρσανάδες οι αυτοσχέδιοι και τα μικρα καρνάγια είναι από τη φύση τους χώροι μαγικοί, με δικά τους καταδικά τους χρωματα, με εικόνες μονοδικές , με τις μυρωδίες της μπογιάς και του ξύλου αναμεμειγμένες . Μερός της μαγείας έγκειται και στην ειδίκη ορολογία, στις λέξεις που εκεί μόνο ακούγονται ,αναπαράγονται απο γενία σε γενία και χρησιμοποιούνται από λίγους. Εν μέσω καρφωμάτων, πλανιαρίσματος και λοιπών εργασιών με ένα μολύβι πρόχειρα καταγράφω ακούσματα και ιδιωματισμους μοναδικους. Οταν απολειπεται το χαρτί η σημειώσεις σε ξύλα και γυαλόχαρτα κρατιούνται , οταν δε η κουβέντα είναι σοβαρή δεν χωρά διακόπη για απορίες και άγνωστες λέξεις, οι διευκρινήσεις δίνονται μονο όταν οι τόνοι χαλαρώνουν καθώς καποιες λέξεις είναι πρωτοακούσματα και terra ignotina…
photo by jchrevelli
Επιχειρώντας λοιπόν μια πρώτη πρόχειρη καταγραφή – οχι κατ’ ανάγκη μόνο όρων ναυπήγησης αλλά εν γένει θαλασσινών-, έχουμε σε σειρά αλφαβητική ( κατά τακτά διαστήματα το ιδίοτυπο αυτό «λεξικό» θα εμπλουτίζετε):
- Α:
Ακράπι-το μεγάλο μονοκόμματο ξύλο που εφάπτεται της καρίνας
Ασος– το λουκι που υπάρχει αναμεσα σε καρίνα και μαδέρι
Αραλίκι-η απόσταση των εδρων ανάμεσα σε νομεις
Αντιρίδα- βοηθητικό ξύλο στήριγμα
Αρμενιστής-το μέρος του σκαριου πάνω απο το τακάδο
Απόγωνος-απάγκιος
Αθούρα-ομίχλη
Ακαθός- κομμάτι ξύλου γωνιακό – ιδ. Λευκάδας
- β:
βαριά- μεγάλο και βαρύ τετράγωνο σφυρί που κατα κόρον χρησιμοποιουν οι καραβομαραγκοί
- γ:
Γιαβέτα- τζαβέτα , βίδα
Γυαλί κουτούκι- ξύλο που τοποθετειται όπου δεν μπορεί να μπει τακάδο
Γυριστό- ξύλο συνήθως της πλώρης ή και της πρυμης – αναλογα με το σκαρί- με έντονη κλίση. συνηθως αναζητήται ξύλο με φυσική κούρμπα.
Γαλέτο- τοπικος ιδιωματισμός για το παξιμάδι της τζαβέτας
Γαλβάνισμα – γάνωμα της σιδερένιας πρόκας ωστε να μην σκουρίαζει
- δ:
Δρύς- ξύλο ασπρο αλλά σκληρο που το προτιμουν οι καραβομαραγκοι. το τακάδο θα ειναι από δρύ
διπλοπέτσωμα- ειδος μαδερώματος που συνηθως απαντίεται στην αγγλία. τα μαδέρια είναι λεπτοτερα απο ότι στο παραδοσιακό πέτσωμα
διπλομάδερο-ειδος μαδερώματος που συνηθως απαντίεται στην αγγλία. τα μαδέρια είναι λεπτοτερα απο ότι στο παραδοσιακό πέτσωμα
- ε:
Εδρα- η βάση που σκάβεται στο ακράπι προκειμενου να τοποθετηθουν τα στραβά Ευκάλυπτος- ξύλο κόκκινο σκληρο, ιδανικό για στραβόξυλα.δύσκολα το πίανει το σαρακί αλλά σκίζει ευκολα και για το λόγο αυτό δεν τοποθετηται στο σκάφος σε μέρη εξωτερικά ή όπου χτυπά ο ήλιος.καποιοι υποστηρίζουν πως ο ποταμίσιος ο νεροπιωμένος κανει και για έξω για κουπαστες…
- ζ:
ζωνάρι- το ξύλο εκείνο που «ζωνει» το σκαρί. μπορεί να ειναι πρόσθετο εξωτερικά πανω στο μαδέρι το καλουμενο και ψευτοζώναρο ή μπορει να είναι και η απόληξη που τακάδου. Σε κάθε περίπτωση εξέχει των μαδεριων. Οι μερακλήδες μπορεί και να το χρωματίζουν η να το βερνικώσουν ξέχωρα και σε άλλη αποχρωση απο το υπόλοιπο σκαρί
ζουμπας- εργαλειο για να μπουν οι προκίες πιο βαθια στο μαδέρι
ζουμπαρισμα- η διαδικασία οπου με ζουμπα και βαρία η πρόκα εισχωρει πιο βαθια στο ξύλο ωστε να μπορεσει στην προκία να μπεί στόκος και να μην τρεχει με τα χρόνια σκουρία
- η:
- θ:
- ι:
ιρόκο-αφρικάνικο ξύλο υψηλης αντοχής , με πυκνά νερα , αλλά άροζο και με χαρακτηριστικό κιτρινό χρυσο χρωμα που με τον καιρό σκουραίνει. Κανει για πετωμα , καταστρωμα κλ.π. ειναι όμως ξύλο ζωντανο για αυτό πρεπει οπωσδήποτε να ειναι φουρνισμενο
- κ:
καρίνα- το πρωτο ξύλο του σκαριού
καδίνα (καδένα)- το καμάρι , ξύλο μονοκόματο με ελαφρία κλίση που ενωνει τα αντιριστά στραβόξυλα των νομεων στο ύψος του καταστρώματος και κάτω ακριβως απο το τακάδο
κοράκι- το ορθο ποδόσταμο της πλωρης, ξύλο που εφάπτεται με μάτιση της καρίνας
κόμπος- το σημείο εκείνο της γάστρας που αλλάζει η κλίση του σκαρίου. ο κόμπος πρέπει να είναι στα ύφαλα, λίγο κάτω από την ίσαλο γραμμή. το σημειο του κόμπου είανι βσικό και καθορίζει την πλευσιμοτητα και την συμπεριφορά του σκαφους στην θαλασσα. Κομπος που είναι πολύ χαμηλά κόβει ταχύτητα και αλλάζει την ευσταθεία. Αν ο κόμπος βγεί στα έξαλα απαιτήται σαβούρα.
κούρμπα- η κλίση που έχει ένα ξύλο, η γωνία που πρεέπι να σχηματίζει
καμάρι- η καδίνα -ξύλο μονοκόματο με ελαφρια κούρμπα που ενωνει τα αντιριστά στραβόξυλα των νομεων στο ύψος του καταστρώματος και κάτω ακριβως απο το τακάδο.
καδινοπνίχτης- το μακρύ ξύλο που ενώνει τα καμάρια μεταξύ τους και συμβάλει στο περαιτερο δέσιμο του σκάφους
καβαλάρης- το δευτερο μαδέρι
κόντρα-καβαλαρης- το τρίτο μαδέρι
κουφούσι-
κάσαρo- το πάνω μέρος της πρυμης
καπούνι- υπερύψωμα ( forecastle)
κούρεμα- η διαδικασία κατα την οποια το πανω μέρος των στραβόξυλων αποκτα ομοιμορφό ύψος στην γραμμή της κάτω κουπαστής περίπου
καπάκι- ξύλο που μπαίνει σαν «κούμπωμα» , πρόσωπο για να κλείσει τα κενά
καταφραγή- η σειρά που ακολουθείται στο μεδέρωμα. Το σκαλωτό μάτισμα που προτειμουν καποιοι καραβομαραγκοί να κανουν ,αντί να τοποθετήσουν μαδερι σφηνας.
καλαφατισμα- η διαδικασία στεγανοποιησης, προαπαιτούμενα , καλαφατικό, στουπί και ματσόλα
κούτσα-η γωνία ανάμεσα στους νομεις
καναβέτα-ξύλινο κουτί , μπαούλο
κολτέλο ή κουλτελο ή σπαθί- το δυνατο μέρος του ξύλου που δουλεέυει και αποροφά τις ενάτνιες δυναμεις. η εκφραση «στο σπαθί κρατά το ξύλο»
photo by gremxul (timmy gambin)
- λ:
λούρος – μαδέρι στα έξαλα του σκαριου
- μ:
Μασταρί-μικρό κομμάτι βοηθητικού ξύλου στην απεικόνιση με σταντζόλα. συνήθως έχει σχήμα τετράπλευρου ή άλλου πολύγωνου και με την κατάλληλη εφαρμογή απεικονίζει επακριβως τις γωνίες και τα φάλτσα.
Μισοκάδενο- καμάρι που δεν πιάνει μέχρι τον απέναντι νομέα, αλλα έχει μήκος όσο το πλάτος του αλουέ (καταστρωματος) στην περιπτωση που υπάρχει καφασωτο
μαδέρι- το ξύλο εκεινο που χρησιμοπιείται για πέτσωμα. ιδανικό θεωρούνταν το Σαμιώτικο πευκο
μπουντέλι- ξύλο στήρηγμα
μονόστραβο- όταν το δέσιμο γίνεται με μονό νομέα
μπρατσόλι- γωνιακό ξύλο ενίσχυσης του δεσιματος με φυσική κούρμπα
μπαστούνι- το ξύλο που προεκτινει την πλωρη .συνανταται με δίαφορες κλίσεις
μεσαία τομή- ο νομέας που βρίσκεται στο σημείο οπου το σκάφος έχει το μέγιστο πλάτος(περίπου στην μέση ). Στον κουρσάρο 4 συνεχόμενα στραβά έχουν τις διαστάσεις της μεσαίας τομής
μαουλοπόρτι- τα ορθά γύρω από το αμπάρι
μπατσικάρμι-δέστρα πάνω στον αρμενιστή
μιξός ή μυξός-αυλάκι ανάμεσα στις στραβοξυλίες
μπαένα-καραμοσάλι σηαμαδούρα
μπιατέδες-τούρκικά παλία ξύλινα σκαρία
μαντάλι-το τελευταιο υψηλότερο μέρος των νομέων
μπλανέτα-ταβλάκι που τοποθετήται ανάβεσα στο μαδερί και το σφίχτη για να μην τραυματιστεί το ξύλο
μάσκα-το πλωρίο πλευρικό μέρος του σκαρίου (δεξία και αριστερή μάσκα). Εκφραση «έχουμε τον καιρό στη Μάσκα»
- ν:
νομέας-οι στραβοξύλιες, το βασικό στήσιμο και δέσιμο του σκάφους που καθορίζει τις αντοχές τους. Στα μικρα ξύλινα αποτελείται από 3 ή 4 μέρη ( τμήματα του στραβου είναι η έδρα, στρώση, το μαντάλι). Στα πρώτα σταδια της ναυπήγησης τα στραβά τοποθετήθηκαν ανά 5 αφού πρώτα σχεδιαστηκαν στη σάλα και αποτυπωθηκαν σε λεπτο ξύλο (χνάρι)
νήμα-λεπτό νήμα από το πλωρίο στο πρυμιο ποδόσταμο, βοηθά στο αλφάδιασμα
νταβίδι- εργαλειο που σε συνδιασμο με τις βίδες-σφίχτες ή μόρσα βοηθά να στρωσουν τα μαδέρια κατα τη δειάρκεια του πετσώματος
- ξ:
- ο:
ορθό- καθετη κωλωνα στήριγμα
ορθόπλωρο-σκαρί με πλώρη περήφανη συνήθως καραβόσκαρο.εκφραση «είχαμε τον καιρό ορθόπλωρα»
- π:
ποδόσταμο- το ορθο ξύλο ίδιας διατομης με την καρίνα που σχηματίζει την πλώρη και την πρύμη
περαδούρι- βοηθιτικό ξύλο σαν προχειρο καμάρι που ενώνει τα μανταλια των στραβών και βοηθά στην ευθυγραμμιση τους
παπαδία-είδος πρυμης
πικερία-το μακρύ κάθετο ξύλο στην κάτω μερία των καμαριών
παπάς- δέστρα
παβέτσο-απάγκιο
photo by marios kordilas
- ρ:
ριπίδι- στραβά τοποθετημένα απευθειας πάνω σε ακράπι δίχως την ύπαρξη έδρας ρουμπολια- δίνη ρεύματος νερού
ρότολο- στρογγυλος κύλινδρος πάνω στον οποιο εσέρναν βάρκες
- σ:
σωτρόπι-εσωτρόπειο ( εσωτερική τροπίδα) ή σάφρα. ξύλο ίδιας συνήθως διατομης με την καρίνα και παραλληλο προς αυτή ,που μπαινει πάνω απο τις έδρες των νομεων και δένει το σκαφος
σάφρα-εσωτρόπειο ( εσωτερική τροπίδα) ή σωτρόπι. ξύλο ίδιας συνήθως διατομης με την καρίνα και παραλληλο προς αυτή ,που μπαινει πάνω απο τις έδρες των νομεων και δένει το σκαφος
στραβό-ή στραβοξυλία ή νομέας.το βασικό στήσιμο και δέσιμο του σκάφους που καθορίζει τις αντοχές τους. Στα μικρα ξύλινα αποτελείται από 3 ή 4 μέρη ( τμήματα του στραβου είναι η έδρα, στρώση, το μαντάλι). Στα πρώτα σταδια της ναυπήγησης τα στραβά τοποθετήθηκαν ανά 5 – με πρωτη την μεσαία τομή, αφού πρώτα σχεδιαστηκαν στη σάλα και αποτυπωθηκαν σε λεπτο ξύλο (χνάρι)
σοκορο-το σημείο της ματίσης
σταντζόλα- ξύλο βοηθιτικό για την απεικονιση και αποτυπωση του σχήματος του τελικού ξύλου
σάλα- μέρος οπου χαράζονται και αποτυπωνονται τα στραβά
στραγαλιά- μακρύ και γερό ξύλο που ενώνει καθετα τους νομεις απο το εσωτερικό τους μέρος.Η πρωτη στραγαλια εφάπτεται της σάφρας και απο κει και περα επαφειεται στην κρίση του καραβομαραγκου που και πόσες στραγγαλιες θα τοποθετήσει.πάντως όσο περισσότερες τόσο πιο καλό το δέσιμο του σκάφους. Η στραγαλία που εφάπτεται με τα καμάρια και τους νομεις και στο εξωτερικό αντίστοιχο ύψος της έχει την τσαπα ονομάζεται καδινοπνίχτης
σκαμνία- χρύσο γερό ξύλο που δυστυχως δεν βρίσεκται σε μεγάλες ποσότητες
στρώση- μέρος του στραβού.
στρίντζο- το πλωριο στεγανό οπου συνηθως είναι η καδένα της αγκύρας.
- τ:
τζαβέτα- η βίδες οι ανοξειδωτες που κατα κόρον χρησιμοποιούνται για να δεθουν τα στραβά
τακάδο η τρυπητό- το πλατύ ξύλο που μπαινει καπακι (τρυπημένο) στους νομεις και τους δενει με το άνω μέρος των καμαριων. Στο υψος του καταστρώματος.
τσαπράζι- η εκφραση «αλλάζει το τσαπράζ黨λέγεται να για δειξει την εναλλαγή στην σειρά του καρφώματος
ταμπουκι- μικρή υπερκατασκευή στο καταστωμα για την είσοδο σε καμπίνες, αμπάρι, στρίντζο κ.λ.π.
τσάπα- το πλατυτερο μαδέρι στο ύψος των καμαριων και κάτω απο το τακάδο.
τουρέλο-το πρωτο εφαπτόμενο στην καρίνα μαδέρι
τουφέκι- δένει τα ριπίδια στην πλώρη και την πρύμη όπου δεν μπορουν να μπουν στραγαλίες
τσαρούχωμα – όταν ένα σκαρί έχει την πλώρη του ασυμμετρα υπερυψωμένη σε σχέση με την πρυμη. αντιθετη εκφραση: «ειναι με τα μούτρα»
- υ:
υφαλα- το μέρος της γάστρας που ειναι μέσα στη θαλασσα η αλλιως βρεχάμενα ή βαθυκά
- φ:
φάλτσο-η γωνια που σχηματιζουν εξωτερικά και εσωτερικα τα στραβά. συνηθως πιο εντονο στην πλωρη και την πρυμη. Για να βγει στην κορδελα το φάλτσο απαιτηται μέτρηση και ένα βοηθιτικό ξυλακι-σφήνα που τοποθετήται αναμεσα στο στραβό και την πλακα της κορδελας. φτελιά- καραγάτσι- ιδανικό ξύλο για καραβομαργκους κυρίως για νομεις. εχει όμως πολύ χωμα και καταστρεφει τα δόντια της κορδέλας.
φούρμα- λεπτο και στενό ξυλο που τοποθεται πλωρα – πρυμα στασ τραβά σε διαφορα ύψη για να δειξει την γραμμή του σκαφους και ενδεχομενες ατελειες που απαιτουν ειτε πλανιαρισμα είτε σφήνες
φερμενέλα- λέξη ασχετη που ακουστηκε ομως και που αρεσε… η θηλια της πόρτας
φουρνιστή-γωνιακό ξύλο σαν μπρατζολι, πολύ γερό που δένει τις δυο πλευρες της πλωρης εσωτερικα ( και της πρύμης σε καποια σκαρια)
φουρμάρισμα – η τοποθετηση της φουρμας. απαιτει καλό μάτι.
φορστέρι-ξύλινο μπαούλο
- χ:
χνάρι-το ίχνος / σχεδιο του νομεα
- ψ:
ψαροκόκκαλο- ειδος πετσωματος
ω:
Υ.Γ. πηγή το ταρσανοιστολόγιο της Στέφης Αρέλη
photo by Knight_of_W.
Παράλογο;
Φωνάζει η διοίκηση του ΑΡΗ Θεσσαλονίκης για την διαιτησία του αγώνα Αρη- Πανιωνίου 1-1 .
Tο γκόλ της ισοφάρησης της ομάδας της Νέας Σμύρνης είναι αντικανονικό Πράγματι!
δείτε μερικά στιγμιότυπα απο τον ίδιο αγώνα:
και η απάντηση είναι: